Migrena – fazy, jej rodzaje, najczęstsze przyczyny, czynniki ryzyka i sposoby leczenia.

Migrena, jest chorobą neurologiczną, często opisywaną jako silnypulsujący ból, który zwykle występuje po jednej stronie głowy. Zwykle towarzyszą jej dodatkowe objawy, w tym nudności, wymioty i wrażliwość na światło i dźwięk. Ataki migreny mogą trwać wiele godzin, a ból jest tak poważny, że zakłóca codzienne życie. Migrena występuje 3 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn i dotyka 10-15 procent ludzi na całym świecie.

Fazy migreny

Istnieją cztery fazy migreny: zwiastująca, aura, ból i postdromalna. Przy czym, nie każdy, kto ma migrenę, przechodzi wszystkie etapy.
  • Faza zwiastująca – rozpoczyna się do 72 godzin przed atakiem migreny. Występują wczesne objawy takie jak: zwiększony apetyt, niewyjaśnione zmiany nastroju, niekontrolowane ziewanie, zatrzymanie płynów, zaparcia i zwiększone oddawanie moczu;
  • Aura – u niektórych osób, objaw ostrzegawczy znany jako aura, występuje przed lub w połączeniu z bólem głowy. Aura może obejmować zaburzenia widzenia, takie jak błyski światła lub martwe pola oraz inne zaburzenia, w tym mrowienie po jednej stronie twarzy, w ramieniu lub nodze a także trudności w mówieniu. Zwykle zaczyna się stopniowo, narasta w ciągu kilku minut i trwa od 20 do 60 minut;
  • Ból głowy – zwykle zaczyna się stopniowo, a następnie staje się silniejszy. Nieleczony, trwa od 4 do 72 godzin. Bólowi może towarzyszyć wrażliwość na światło, dźwięk, a czasem na zapach i dotyk oraz nudności i wymioty; sprawdź tez jak odróżnić ból głowy po nurkowaniu od migreny.
  • Faza postdromalna – osoba po ataku migreny może czuć się wyczerpana, słaba i zdezorientowana. Powyższe odczucia zwykle ustępują w ciągu 24 godzin.

Najpopularniejsze rodzaje migreny

  • Migrena z aurą – około jedna czwarta chorych na migreny, również doświadcza aury;
  • Migrena bez aury – pozbawiona fazy aury;
  • Aura migrenowa bez bólu głowy, znana również jako cicha migrena – gdzie występuje aura, ale ból głowy nie rozwija się;
  • Migrena oczna (zwana również migreną siatkówkową) – kiedy ból głowy powoduje chwilową utratę wzroku w jednym oku;
  • Migrena przewlekła – ból głowy występujący częściej niż 15 dni w miesiącu. Przy migrenie przewlekłej może wystąpić znaczna zmienność nasilenia objawów i bólu głowy w danym dniu. Wielu pacjentów z przewlekłą migreną stosuje również leki przeciwbólowe dłużej niż 10-15 dni w miesiącu, co może prowadzić do jeszcze częstszego bólu głowy;

Przyczyny wsytępowania migreny

Dokładna przyczyna migreny jest nieznana, chociaż uważa się, że jest ona wynikiem nieprawidłowej aktywności mózgu, która tymczasowo wpływa na sygnały nerwowe, substancje chemiczne i naczynia krwionośne w mózgu. Obecnie uznaje się, że u podłoża powstawania migren leżą nieprawidłowości genetyczne. W wystąpieniu ataku, ale nie migreny jako choroby, znaczącą rolę odgrywają również czynniki środowiskowe. Istnieje wiele wyzwalaczy – przyczyn migreny, w tym:
  • Zmiany hormonalne u kobiet – wahania estrogenów, takie jak przed lub w trakcie miesiączki, mogą powodować bóle głowy u wielu kobiet;
  • Doustne środki antykoncepcyjne, niektóre tabletki nasenne i hormonalna terapia zastępcza, również mogą nasilić migreny. Także możliwe jest występowanie bólów głowy związane z nadużywaniem leków przeciwbólowych;
  • Stres;
  • Bodźce zmysłowe – jasne światła, blask słońca, głośne dźwięki, silne zapachy (perfumy, rozcieńczalniki do farb);
  • Słaba jakość snu – niedobór lub zbyt duża ilość snu, różnica czasu (podczas dalekich podróży);
  • Intensywny wysiłek fizyczny;
  • Zmiany pogody lub ciśnienia atmosferycznego;
  • Dodatki do żywności – w tym słodzik aspartam i konserwujący glutaminian sodu (MSG), występujący w wielu produktach spożywczych.
  • Nieprawidłowa postawa ciała, napięcie szyi lub ramion;
  • Niski poziom cukru we krwi (hipoglikemia);
  • Żywność – dojrzewające sery, czekolada, przetworzona żywność mogą wywoływać migreny;
  • Napoje – takie jak alkohol, zwłaszcza wino oraz produkty kofeinowe, w tym herbata i kawa;
  • Odwodnienie.

Czynniki ryzyka

Kilka czynników zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia migreny, w tym:
  • Występowanie rodzinne – u osób mających członka rodziny cierpiącego na migreny, są duże szanse na ich rozwinięcie;
  • Wiek – migreny mogą zacząć się w każdym wieku, choć pierwsze często występują w okresie dojrzewania. Migreny mają tendencję do osiągania największego natężenia w wieku 30 lat i stopniowo stają się mniej dotkliwe i rzadsze w kolejnych dekadach życia;
  • Płeć – kobiety są trzy razy bardziej narażone na migreny;
  • Zmiany hormonalne – w przypadku kobiet, bóle głowy mogą rozpocząć się tuż przed lub tuż po wystąpieniu miesiączki. Tego typu migreny zwykle występują na 2 dni przed rozpoczęciem okresu do 3 dni po. Mogą także zmienić się w czasie ciąży lub menopauzy (często ustępują po menopauzie).

Leczenie migreny ocznej

Ważną częścią leczenia migreny jest odpowiednia diagnoza i wykluczenie innych chorób, które mogą powodować objawy. Nie ma lekarstwa mogącego wyleczyć z migreny. Leczenie koncentruje się na łagodzeniu objawów i zapobieganiu pojawianiu się ataków. Wśród najpopularniejszych metod leczenia wymienia się:
  • Stosowanie leków doraźnych: przeciwbólowych, tryptanów, przeciwwymiotnych (stosowane w celu złagodzenia nudności);
  • Stosowanie leków zapobiegających atakom: leków przeciwdepresyjnych, przeciwpadaczkowych, kardiologicznych, toksyny botulinowej czy też niedawno wprowadzonych przeciwciał antyCGRP;
  • Odpoczynek – podczas ataku wiele osób odkrywa, że spanie lub leżenie w zaciemnionym pokoju przynosi ulgę;
  • Zapobieganie migrenie – unikanie czynników prowokujących atak;
  • Zdrowy styl życia – zarządzania stresem m.in. poprzez techniki relaksacyjne i regularne ćwiczenia fizyczne, odpowiednia i regularna ilość snu i posiłków, nawodnianie organizmu i ograniczenie spożycia kofeiny i alkoholu;
  • Stosowanie w trakcie ataku zimnych okładów na głowę;
  • Terapia hormonalna może pomóc niektórym kobietom, których migreny wydają się być związane z ich cyklem miesiączkowym;
  • Utrata wagi, w przypadku osób otyłych.
  • Stosowanie blokad nerwów.

Właściwe rozpoznanie czynników powodujących migreny oraz kombinacja leków do zapobiegania i leczenia migreny pozwala u większości osób przezwyciężyć dyskomfort wynikający z tego wyniszczającego zaburzenia. Zapraszamy na konsultacje do naszego eksperta – doktora Marcina Straburzyńskiego pierwszego w Polsce specjalisty leczenia bólów głowy certyfikowanego przez Europejska Federacje Bólów Głowy, w celu lepszego zrozumienia czynników wywołujących migrenę oczną, metod zapobiegania i leczenia, tym samym poprawę jakości życia i wykonywanie codziennych czynności.