Do urazu typu „kciuk narciarza” inaczej zwanego „kciukiem bramkarza” i „kciukiem gajowego” dochodzi zazwyczaj w mechanizmie urazu bezpośredniego przy nadmiernym odwiedzeniu kciuka – bądź przy uderzeniu lub szarpnięciu za kciuk przez pasek kija narciarskiego. Jest to stosunkowo często spotykany problem, dotyczy ok. 86% wszystkich urazów podstawy kciuka i jest drugim najczęstszym urazem związanym z nartami.
Ten rodzaj kontuzji występuje również w innych sportach, szczególnie tych, w których używa się kija lub piłki, takich jak hokej czy koszykówka. Tylko około 10% pacjentów, u których zdiagnozowano kciuk narciarza, nabawiło się tego urazu na nartach. Upadek, zwykle z roweru lub motocykla (w którym kciuk utknie za kierownicą), jest znacznie częstszą przyczyną kciuka narciarza, obserwowaną u około 40% wszystkich pacjentów, inne sporty, takie jak piłka nożna czy walki, są odpowiedzialne za kolejne 30% przyczyn.
Uraz taki powoduje uszkodzenie więzadła pobocznego odłokciowego, które stabilizuje staw śródręczno-palcowy. W większości przypadków dochodzi do uszkodzenia częściowego, jednak nawet uszkodzenie całkowite można leczyć w większej części zachowawczo – stosując unieruchomienie sztywne na okres 4-6 tygodni.
Wskazania do wykonania zabiegu
Wskazania bezpośrednie do zabiegu stanowi uszkodzenie awulsyjne – czyli oderwanie przyczepu kostnego (zazwyczaj z podstawy paliczka), uszkodzenie typu Stenera (uwięźnięcie rozcięgna przywodziciela kciuka między kikutami więzadła pobocznego), oraz niepowodzenie leczenia zachowawczego.
Przeciwwskazania do zabiegu
Miejscowa rana w miejscu planowanego wykonania cięcia oraz ogólnoustrojowa infekcja.
Leczenie operacyjne – kciuk narciarza
Podstawą do rozpoznania stanowi nie tylko sam mechanizm urazu ale także badanie kliniczne i badania obrazowe – RTG, USG. Leczenie operacyjne powinno być przeprowadzone w ciągu dwóch tygodni od urazu kiedy nadal występuje potencjał do gojenia uszkodzenia i polega na szyciu uszkodzenia bądź stabilizacji z użyciem kotwic, po tym czasie może być konieczna rekonstrukcja z użyciem przeszczepu.
Rekonwalescencja po zabiegu
Po przebytym zabiegu operacyjnym kciuk pozostaje unieruchomiony opatrunkiem sztywnym na ok. 3-4 tygodnie po czym rozpoczynana jest fizjoterapia z ruchami biernymi a następnie czynnymi. Pełne wygojenie i zezwolenie na powrót do wszystkich aktywności zajmuje około 3 miesiące.
