To małoinwazyjny zabieg przezskórny, który wzmacnia kręgi w przypadku urazowych złamań kompresyjnych lub osteoporotycznych. Zabieg ten stabilizuje złamania, redukuje dolegliwości bólowe, zapobiega zapadaniu się kręgów, co pozwala uchronić kręgosłup przed dalszymi deformacjami.
Zabieg wertebroplastyki przeprowadza się najczęściej u pacjentów (często kobiet w podeszłym wieku), u których zdiagnozowano kompresyjne złamanie trzonów kręgosłupa w przebiegu osteoporozy lub w wyniku upadku. Należy jednak zaznaczyć, że zabieg wertebroplastyki nie koryguje już istniejącej deformacji kręgosłupa. Wertebroplastykę powinno się wykonać po postawieniu właściwego rozpoznania oraz po wykonaniu badań obrazowych.
Zaleceniami są:
Wertebroplastykę wykonuje się w przypadku, w którym złamania prowadzą do znacznej utraty wzrostu oraz zniekształceń kątowych, a także, w których kręgi zapadają się w sposób postępujący, np. w przebiegu szpiczaka. Czynnikami, które przemawiają za szybkim przeprowadzeniem zabiegu, są także złamania wielokrotne (u pacjentów u których doszło kiedyś do złamania kompresyjnego) oraz złamania zlokalizowane na odcinku, w którym odcinek piersiowy kręgosłupa łączy się z lędźwiowym.
Jak wynika z badań, większość złamań kompresyjnych, zrasta się w ciągu trzech miesięcy od pierwszych dolegliwości, czyli bólu. Jeśli złamanie nie zrasta się w ciągu sześciu tygodni, szanse na wyeliminowanie bólu znacznie wzrastają, i wynoszą aż 90%. Zabieg wertebroplastyki nie skoryguje w tym przypadku powstałej deformacji kręgosłupa.
Neurochirurg, po podaniu znieczulenia, wprowadza dwie igły kostne przez nasady do trzonu kręgu. Cały zabieg wertebroplastyki wykonywany jest pod kontrolą RTG, metodą fluoroskopii, dzięki której igły umiejscowione są w odpowiednim miejscu. Lekarz, korzystając z podglądu, za pomocą specjalnych instrumentów, pod niskim ciśnieniem wypełnia złamany trzon polimetakrylanem metylu (PMMA), przypominającym cement.
Po wstrzyknięciu, materiał ten szybko twardnieje i tym samym szybko stabilizuje kość.
Zabieg wertebroplastyki, jeśli wykonywany jest w jednym trzonie, trwa ok 20 minut. Przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Od razu po nim pacjent obserwowany jest przez godzinę na sali pooperacyjnej, po czym zostaje przeniesiony na salę ogólną.
Pacjent często może wyjść ze szpitala w tej samej dobie w której wykonywany jest zabieg.
Po operacji pacjent zazwyczaj nie musi nosić gorsetu oraz wkrótce może wrócić do normalnej codziennej aktywności. Jeśli otrzyma wypis ze szpitala w dniu samego zabiegu, konieczne jest zorganizowanie odpowiedniego transportu. Ból po zabiegu może zostać całkowicie wyeliminowany bądź złagodzony w ciągu kilku dni.
Pacjenci powinni przez minimum sześć tygodni prowadzić spokojny tryb życia i unikać wysiłku, np. dźwigana, podnoszenia ciężkich przedmiotów. Jeśli operacja była wykonywana w sytuacji, w której zdiagnozowano osteoporozę, pacjent powinien być leczony w Poradni Osteoporozy.
Wertebroplastyka jest zabiegiem chirurgicznym, w którym może dojść do uszkodzenia nerwu lub rdzenia kręgowego. W czasie operacji może dojść również do ucisku rdzenia, który spowodowany jest wyciekiem PMMA do żył lub przestrzeni nadtwardówkowej. Tak jak w przypadku każdego zabiegu chirurgicznego, może pojawić się reakcja alergiczna m.in. na znieczulenie oraz infekcje.
Po wykonaniu zabiegu, 90% pacjentów odczuwa natychmiast lub w przeciągu dwóch tygodni od przeprowadzenia operacji zmniejszone dolegliwości bólowe o 80-90%. Brak jednoznacznych doniesień odnośnie efektów wykonania wertebroplastyki u pacjentów cierpiących na inne schorzenia kręgosłupa – np. szpiczak mnogi, rak przerzutowy. Regularnie odnotowuje się jednak zmniejszony ból oraz ogólna poprawę sprawności.
