Uszkodzenie WKP - czy czeka mnie operacja?

Uszkodzenie WKP to jedna z najczęstszych kontuzji, która przydarza się narciarzom w trakcie białego szaleństwa. Więzadło to główny stabilizator stawu kolanowego i odpowiada za jego prawidłowe funkcjonowanie, dlatego zazwyczaj wymagane jest przeprowadzenie zabiegu – ale czy zawsze?

Uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego (w skrócie WKP) najczęściej związane jest z urazem skrętnym kolana. Na stoku ma to związek głównie z brakiem przygotowania fizycznego i siedzącym trybem życia na co dzień. Brak koordynacji ruchowej, słabe mięśnie czy brak wytrzymałości to tylko niektóre czynniki, które sprzyjają kontuzjom.

W momencie urazu często słyszalny jest charakterystyczny odgłos „trzaśnięcia” w stawie, może pojawić się ból, uczucie zablokowania stawu. Zdarza się, że dolegliwości zaczynamy odczuwać dopiero po kilku godzinach czy następnego dnia.

Więzadło krzyżowe przednie spontanicznie goi się rzadko. Dlatego też u młodych, aktywnych osób, chcących powrócić do sportu zazwyczaj konieczne jest leczenie operacyjne. Jednak samoistne wygojenie więzadła krzyżowego przedniego czasami się zdarza.

Urszula Zdanowicz pacjentom, u których badanie rezonansem magnetycznym uwidacznia całkowite uszkodzenie WKP, a badanie kliniczne wskazuje, że staw kolanowy jest stabilny, zaleca początkowo leczenie zachowawcze. Polega ono na trzytygodniowym unieruchomieniu w ortezie zgięciowej pod kątem 30°, całkowitym zakazie obciążania kończyny i uczęszczaniu na rehabilitację. Proces terapeutyczny wygląda podobnie, jak po operacji rekonstrukcji więzadła.

Po kolejnych sześciu tygodniach ponownie oceniam staw pacjenta pod kątem jego stabilności. Jeśli jest stabilny – kontynuowana jest fizjoterapia, jeśli nie – kieruję go na operację. Gdy mijają trzy miesiące od urazu, zapraszam pacjenta na kolejną konsultację, w trakcie której znów badam kolano pod kątem stabilności. Wysyłam go również na kontrolny rezonans magnetyczny – odstęp między badaniami obrazowymi to minimum trzy miesiące. Dzięki temu można zaobserwować gojenie się struktur – wyjaśnia lek. Urszula Zdanowicz.

Obejrzyj wideo, w którym lek. Urszula Zdanowicz odpowiada na pytanie, czy uszkodzone więzadło krzyżowo przednie (WKP) może się wygoić.

Gdy badanie kontrolne wskazuje, że więzadło zaczyna się goić, tzn. odtwarzają się jego struktury, a pacjent ma wciąż stabilne kolano, zalecana jest dalsza rehabilitacja przez kolejne trzy miesiące. Po pół roku od urazu pacjent odzyskuje sprawność stawu i nie powinien odczuwać dolegliwości bólowych. Kiedy jego ruchy są pewne, pacjent osiągnął już wszystkie cele rehabilitacyjne, a kolano jest stabilne, można rozpocząć aktywność sportową.

Pierwsza pomoc na stoku, gdy dojdzie do zerwania WKP

Unieruchom staw kolanowy
Nie obciążaj kontuzjowanego kolana i ogranicz ruchy
Odpoczywaj, starając się trzymać całą kończynę powyżej linii serca, oraz schładzaj staw kolanowy
Jak najszybciej zgłoś się na ostry dyżur ortopedyczny
Przy podejrzeniu uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego oprócz zdjęć RTG konieczne jest wykonanie również rezonansu magnetycznego

Ryzyko ponownej kontuzji

Pacjenci z niestabilnością stawu kolanowego mają blisko sześciokrotne większe ryzyko ponownej kontuzji. Dodatkowo wraz z każdym miesiącem chodzenia na niestabilnym kolanie wzrasta ryzyko dodatkowych uszkodzeń (głównie łąkotek) – o 1-2% na każdy miesiąc. Czyli po roku chodzenia to ryzyko wynosi już 12-24%! Dlatego lekarze alarmują – nie zwlekaj z leczeniem – dolegliwości same zazwyczaj nie ustępują, a zmiany, jakie zachodzą w stawie kolanowym, postępują szybciej, niż myślisz. Odwlekanie wizyty komplikuje cały proces leczenia!