W diagnostyce słuchu można wyróżnić subiektywne i obiektywne metody badania słuchu.
Pierwsza grupa, czyli badania subiektywne, polegają na aktywnym udziale osoby badanej i opisywaniem przez nią słyszanych dźwięków. Natomiast druga grupa badań, czyli metody obiektywne, nie wymagają aktywnej współpracy ze strony osoby badanej, a słuch jest oceniany za pomocą aparatury medycznej.
Kiedy i dlaczego warto robić badania słuchu?
Słuch jest niezwykle ważnym zmysłem w naszym życiu. Jego prawidłowe działanie odpowiada za wiele aspektów naszego funkcjonowania m.in. zdrowotne, społeczne i edukacyjne.
Wczesne wykrywanie i korekta problemów ze słuchem u dzieci pozwala na odpowiedni rozwój językowy i komunikacyjny. Dzięki temu można uniknąć problemów w nauce mowy, a w konsekwencji opóźnień w nauce i życiu społecznym.
U dorosłych badanie słuchu jest równie ważne. Wykrycie i leczenie utraty słuchu może poprawić znacząco jakość życia. Nieleczony niedosłuch może powodować trudności w komunikacji, a w konsekwencji utrudnione funkcjonowanie w życiu społecznym.
Badanie słuchu może również pomóc we wczesnym wykryciu innych problemów zdrowotnych, które mogą wywoływać utratę słuchu, np. choroby naczyniowe lub neurologiczne.
Zaburzenia słuchu – najczęstsze przyczyny
Subiektywne metody badania słuchu
Próby stroikowe
Próba Webera – porównuje przewodnictwo kostne ucha prawego i lewego. Wibrujący stroik umieszcza się w linii środka głowy, w kontakcie z kośćmi czaszki. Może to być szczyt głowy, nasada nosa lub siekacze. Pacjent określa, po której stronie głowy wyraźniej słyszy dźwięk.
Próba Rinnego – ocenia pojedyncze ucho, porównując przewodnictwo kostne i powietrzne. Wibrujący stroik umieszcza się przy małżowinie usznej, a następnie jeszcze drgający przykłada do wyrostka sutkowatego (guzek kostny tuż za uchem).
Wyniki prób stroikowych pozwalają ocenić, czy przyczyną upośledzenia słuchu jest uszkodzenie samego ucha, czy też struktur nerwowych odpowiedzialnych za przekazywanie informacji akustycznej do mózgu.
Audiometria tonalna
Audiometria tonalna jest jednym z najczęściej wykonywanych badań słuchu. Trwa ok. 20 min. i nie wymaga specjalnego przygotowania od pacjenta. Audiometria tonalna ma na celu określenie progu słyszenia na drodze powietrznej i kostnej w zakresie badanej częstotliwości. Celem badania jest ustalenie progu słyszalności.
Podczas badania audiometrycznego pacjent przebywa w specjalnej dźwiękoszczelnej kabinie (zwanej kabiną ciszy) ze słuchawkami na uszach. Zadaniem osoby badanej jest naciśnięcie przycisku za każdym razem, gdy usłyszy dźwięk. Słyszany dźwięk jest tonem ciągłym lub przerywanym. Wynik badania ma postać wykresu, tzw. audiogramu.
Audiometria słowna / mowy
Audiometria słowna / mowy jest badaniem stosowanym w celu uzupełnienia audiometrii tonalnej. Służy ocenie nie tylko poziomu słyszenia, ale również zrozumienia mowy słyszanej przez osobę badaną.
Badanie przeprowadza się w podobnych warunkach jak audiometrię tonalną. Różnica polega na tym, że pacjent zamiast pojedynczych tonów słyszy zestaw słów monosylabowych, które należy powtarzać za lektorem.
Obiektywne metody badania słuchu
Audiometria impedancyjna (tympanometria)
Audiometria impedancyjna jest najczęstszym obiektywnym badaniem słuchu. Pozwala w nieinwazyjny i określony sposób ocenić stan ucha środkowego. Badanie nie wymaga szczególnego zaangażowania ze strony pacjenta, trwa kilka minut i może być wykonane w każdym wieku.
Audiometria impedancyjna polega na pobudzeniu błony bębenkowej do drgań rezonansowych za pomocą generatora dźwięku. Tym sposobem mierzymy odbicie fali dźwiękowej od błony bębenkowej podczas zmiany ciśnienia w kanale słuchowym. Badanie polega na wprowadzeniu do ucha pacjenta sondy, zakończonej dobraną do wielkości ucha gumową nasadką. Sonda wprowadzana jest mniej więcej na głębokość ok. 3-5 mm do przewodu słuchowego. Badanie wymaga małej ruchliwości i ciszy podczas wykonywania pomiaru.
Audiometria impedancyjna najczęściej wykorzystywana jest w diagnostyce zaburzeń czynności trąbki słuchowej, wysiękowego zapalenia ucha środkowego, otosklerozy oraz w diagnostyce różnicowej niedosłuchów typu odbiorczego.
Otoemisja akustyczna
Badanie otoemisji akustycznych jest to obiektywna i szybka metoda pomiaru, nadająca się do badania pacjentów w każdym wieku, szczególnie jako badanie przesiewowe u małych dzieci i noworodków.
Pozwala rozpoznać już niewielkie ubytki słuchu charakterystyczne dla początkowej fazy głuchoty. Otoemisja akustyczna u dorosłych jest wskazana również w diagnostyce szumów usznych i zawrotów głowy.
Badanie to ocenia reakcję komórek słuchowych ślimaka na podany przez sondę impuls tonalny lub trzask.
Test drożności trąbki słuchowej (Próba ETF)
Jest to badanie umożliwiające ocenę stanu ucha środkowego i drożności trąbki słuchowej, która łączy jamę bębenkową z gardłem i wyrównuje ciśnienie po obu stronach błony bębenkowej.
Badanie polega na trzykrotnym pomiarze ciśnienia w uchu w określonych warunkach. Po wprowadzeniu do ucha pacjenta sondy, zakończonej gumową nasadką, wykonuje się wstępny pomiar ciśnienia w uchu. Następnie badany, przy jednoczesnym zatkaniu nosa, połyka ślinę. Ponownie mierzy się ciśnienie w uchu. Pacjent wykonuje wydech z jednoczesnym zamknięciem ust i zatkaniem nosa. Następuje kolejny (trzeci) pomiar ciśnienia w uchu. Badanie jest krótkie i bezbolesne.
Pamiętaj, zdrowie słuchu to klucz do pełni życia. Nie czekaj, zrób pierwszy krok już dziś! Umów wizytę!