Przyczyny zwichnięcia stawu skokowego
Zwichnięcia stawu skokowego są urazami, które zdarzają się dość rzadko. Z reguły dochodzi do nich podczas uszkodzeń wysokoenergetycznych, np. upadek z wysokości, wypadki komunikacyjne. Zwichnięcie jest uszkodzeniem, w którym utracona jest łączność powierzchni stawowych. Towarzyszy mu wielotkankowe uszkodzenie części stawu (np. torebka stawowa) oraz uszkodzenie okolicznych struktur (np. więzadła, ścięgna mięśni strzałkowych, ścięgna mięśni piszczelowych). Może dojść również do uszkodzenia tkanek miękkich, otaczających staw skokowy (tkanka podskórna i skóra).
Najczęściej do zwichnięcia stawu skokowego dochodzi w momencie ustawienia stopy w zgięciu podeszwowym, co wynika z trapezoidalnego kształtu kości skokowej. W większości przypadków, uraz ten połączony jest ze złamaniami w obrębie stawu. Zwichnięcia, które nie są połączone ze złamaniem kości piszczelowej lub strzałkowej, zdarzają się stosunkowo rzadko.
Objawy zwichnięcia stawu skokowego
- silny, przeszywający ból okolicy stawu skokowego, całkowicie uniemożliwiający obciążanie kończyny,
- zmiana zarysu stawu skokowego,
- nienaturalne ustawianie kończyny,
- niemożność poruszania stawem,
- szybko narastający obrzęk oraz zasinienie,
- w przypadku otwartych zwichnięć przerwanie ciągłości skóry oraz znaczne krwawienie.
Diagnostyka i leczenie zwichnięcia stawu skokowego
Zwichnięcia stawu skokowego wymagają pilnego nastawienia, ze względu na towarzyszący ucisk na naczynia tętnicze i nerwy oraz zwiększone napięcia powłok skórnych, które mogą prowadzić do martwicy.
W diagnostyce urazu wykonuje się badania RTG oraz badanie tomografii komputerowej (TK).
W przypadku zamkniętego zwichnięcia, konieczne jest niezwłoczne nastawienie stawu w płytkiej sedacji lub w znieczuleniu ogólnym. Następnie przeprowadza się zabieg otwartej repozycji ze stabilizacją złamań z użyciem płyt i śrub.
Niezależnie od rodzaju zwichnięcia, zalecane jest unieruchomienie kończyny na okres 6-8 tygodni. Podczas unieruchomienia, pacjent nie powinien obciążać kończyny. Stosowana jest także profilaktyka przeciwzakrzepowa i przeciwobrzękowa.
Powrót do aktywności fizycznej trwa od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy. Okres ten uzależniony jest od urazu, a także od rodzaju wykonywanego zabiegu. Pacjent w okresie rekonwalescencji powinien stopniowo obciążać kończynę.
Przy omawianiu zwichnięć stawu skokowego warto zaznaczyć, że zwiększają one znacząco prawdopodobieństwo przedwczesnej artrozy stawu z uwagi na częste jednoczesne uszkodzenia więzozrostu piszczelowo-strzałkowego i powierzchni chrzęstnych.
