Kyphoplastyka balonowa

To małoinwazyjny zabieg przezskórny, który nastawia i wzmacnia kręgi w przypadku urazowych złamań kompresyjnych i osteoporotycznych. Nastawia i stabilizuje złamania oraz w większości przypadków redukuje dolegliwości bólowe. Celem kyphoplastyki jest również zapobieganie zapadaniu się kręgów.

 

Wskazania do kyphoplastyki balonowej

Zabieg kyphoplastyki przeprowadza się najczęściej u pacjentów, u których zdiagnozowano złamania kompresyjne trzonów kręgosłupa w przebiegu osteoporozy, jeśli deformacje, do których doszło były stosunkowo niedawno lub przypadku złamań urazowych. W celu zwiększenia prawdopodobieństwa odpowiedniego zrostu, operacja powinna być przeprowadzona w ciągu ośmiu tygodni od złamania. Należy zaznaczyć, że zabieg kyphoplastyki nie koryguje już istniejącej przed złamaniem deformacji kręgosłupa. Dlatego niektórym pacjentom, cierpiącym na osteoporozę, odradza się ten zabieg.

Kyphoplastykę powinno się wykonać tuż po złamaniu i postawieniu diagnozy. Będzie ona skuteczniejsza. Większe będą też szanse na osiągnięcie znacznej poprawy ułożenia kręgów. Za szybkim przeprowadzeniem zabiegu, tzn. w ciągu dwóch tygodni od złamania, przemawiają takie objawy jak:

  • deformacja kyfotyczna powstała w wyniku świeżego złamania,
  • ostry, silny ból, którego nie da się wyeliminować za pomocą leków,
  • znaczne ograniczenie funkcjonowania organizmu, przykładowo: brak możliwości stania lub chodzenia.

Kyphoplastykę czasami wykonuje się w przypadku, w którym złamania prowadzą do znacznej utraty wzrostu oraz zniekształceń kątowych, a także, w których kręgi zapadają się w sposób postępujący. Czynnikami, które przemawiają za szybkim przeprowadzeniem kyphoplastyki, są także złamania wielokrotne (u pacjentów u których doszło kiedyś do złamania kompresyjnego) oraz złamania zlokalizowane na odcinku, w którym odcinek piersiowy kręgosłupa łączy się z lędźwiowym.

Po całkowitym zrośnięciu się złamania kompresyjnego, potwierdzonego w badaniu rezonansem magnetycznym lub w badaniu kości z wykorzystaniem izotopów promieniotwórczych, nie powinno się już przeprowadzać zabiegu kyphoplastyki, nawet jeśli pacjent skarży się na ból. Dolegliwość ta, towarzysząca zrośnięciu się, ma zazwyczaj charakter mięśniowy i wynika ze stałej deformacji kręgosłupa.

Jak wynika z badań, większość złamań kompresyjnych, zrasta się w ciągu trzech miesięcy od pierwszych dolegliwości, czyli bólu. Jeśli złamanie nie zrasta się w ciągu sześciu tygodni, szanse na wyeliminowanie bólu znacznie wzrastają, i wynoszą aż 90%. Zabieg kyphoplastyki nie skoryguje jednak w tym przypadku powstałej deformacji kręgosłupa – tu niekorzystny wpływ ma czas między złamaniem,a przeprowadzeniem operacji.

W przypadku młodych pacjentów, kyphoplastykę wykonuje się w momencie, gdy doszło do kompresyjnego złamania kręgu w wyniku urazu lub innych chorób, mających negatywny wpływ na kręgosłup (szpiczak mnogi, chłoniak, choroby nerek, rak przerzutowy). Osłabienie kości może być spowodowane przyswajaniem silnych leków, jak np. sterydy, a do złamania może dojść nawet z upadku z małej wysokości lub podczas skrętu tułowia.

Przebieg operacji

Neurochirurg po podaniu znieczulenia wprowadza dwie igły kostne do trzonu złamanego kręgu. Czasami potrzebne są niewielkie nacięcia do 0,5 cm długości przez które wprowadza się narzędzie. Zabieg wykonywany jest pod kontrolą RTG, metodą fluoroskopii, dzięki której narzędzia umiejscowione są w odpowiednim miejscu. Następnie lekarz wprowadza do kręgu specjalny balon. Umiejscowiony we właściwym miejscu, zostaje napełniony cieczą. Podczas napełniania, elementy złamanego kręgu oddalają się od siebie, a następnie powracają do bardziej naturalnej pozycji. Wypełnienie to wygładza (sprasowuje) także miękki materiał wewnątrz kręgu i tworzy w nim pustą przestrzeń. W końcowym etapie operacji balon jest wyjmowany, a neurochirurg za pomocą specjalnych instrumentów pod niskim ciśnieniem wypełnia przestrzeń polimetakrylanem metylu (PMMA), przypominającym cement. Po wstrzyknięciu, materiał ten szybko twardnieje i tym samym szybko stabilizuje kość.

Zabieg kyphoplastyki, jeśli wykonywany jest w jednym trzonie, trwa około godziny. Przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Od razu po nim pacjent obserwowany jest przez kilka godzin na sali pooperacyjnej, po czym zostaje przeniesiony na salę ogólną. Okres hospitalizacji trwa co najmniej dobę.

Zalecenia pooperacyjne

Po operacji pacjent zazwyczaj nie musi nosić gorsetu oraz może powrócić do normalnej codziennej aktywności. Jeśli jednak otrzyma wypis ze szpitala w dniu samego zabiegu, konieczne jest zorganizowanie odpowiedniego transportu. Ból po zabiegu może zostać całkowicie wyeliminowany bądź złagodzony w ciągu dwóch dni. Pacjenci powinni przez minimum sześć tygodni prowadzić spokojny tryb życia i unikać wysiłku, np. dźwiganie, podnoszenie ciężkich przedmiotów.

Jeśli operacja była wykonywana w sytuacji, w której zdiagnozowano osteoporozę, pacjent powinien zgłosić się do Poradni Osteoporozy.

Możliwe powikłania

Kyphoplastyka, podobnie do wertebroplastyki, jest zabiegiem chirurgicznym, w którym może dojść do uszkodzenia nerwu lub rdzenia kręgowego. W czasie operacji może dojść również do ucisku rdzenia, który spowodowany jest wyciekiem PMMA do żył lub przestrzeni nadtwardówkowej. Tak jak w przypadku każdego zabiegu chirurgicznego może pojawić się reakcja alergiczna m.in. na znieczulenie oraz infekcje.

Rehabilitacja

Po zabiegu kyphoplastyki, w celu wzmocnienia mięśni kręgosłupa, obligatoryjna jest fizjoterapia. Można ją rozpocząć ok. 2 tygodnie po zabiegu. Wyspecjalizowany w rehabilitacji kręgosłupa zespół fizjoterapeutów pomaga pacjentom niwelować dysfunkcje, powrócić do sprawności i zapobiegać nawrotom dolegliwości.

Poznaj metody rehabilitacji kręgosłupa stosowane w Centrum Leczenia Chorób Kręgosłupa w Szpitalu Carolina.