Ta tajemniczo brzmiąca nazwa oznacza patologiczny fałd błony maziowej w stawie skokowym biegnący od kostki bocznej do kości skokowej i wklinowujący się pomiędzy kość strzałkową, piszczelową i skokową. Jest to częsta, choć niezbyt szeroko znana przyczyna przewlekłego bólu w części przednio-bocznej stawu skokowego u sportowców. Dopiero rozwój artroskopii stawu skokowego przyczynił się do częstszego rozpoznawania tego typu patologii.
Meniscoid to fałd błony maziowej, który powstaje w wyniku pojedynczego lub powtarzających się urazów skrętnych stawu skokowego. Jest to reakcja zapalna oraz rozrost i obrzęk błony maziowej w wyniku jej podrażnienia. Fałd ten przy maksymalnym zgięciu grzbietowym stopy zostaje przyszczypnięty przez zbliżające się do siebie krawędzie dwóch kości, co zawodnik odczuwa jako ból w stawie (analogia do przytrzaśniętego palca w drzwiach).
Występują również inne zmiany tkanek miękkich mogące wywoływać ból w stawie skokowym. Może to być dodatkowy, przerośnięty pęczek więzadła piszczelowo-strzałkowego przedniego dolnego, blizna po zerwanym więzadle skokowo-strzałkowym przednim lub zaciągająca blizna na przedniej powierzchni torebki stawowej. Dużo rzadziej występuje konflikt tkanek miękkich po stronie tylnej stawu skokowego. Jest to również efekt zapalenia błony maziowej występującego po urazach związanych z ponadmaksymalnym zgięciem podeszwowym stopy.
Meniscoid – objawy
Najczęstszymi objawami odczuwanymi przez pacjenta z fałdem błony maziowej są:
- Występowanie epizodu skręcenia stawu skokowego w przeszłości,
- Ból uciskowy po stronie przednio-bocznej stawu, ale może również pojawić się dokładnie od przodu lub po stronie przednio-bocznej,
- Nasilenie dolegliwości bólowych w trakcie maksymalnego zgięcia grzbietowego stopy,
- Obrzęk stawu,
- Niestabilność stawu skokowego nie musi występować.
Meniscoid – leczenie
Aby stwierdzić występowanie konfliktu tkanek miękkich w stawie skokowym najbardziej przydatne okazuje się dokładne zebranie wywiadu od pacjenta oraz przeprowadzenie wnikliwego badania lekarskiego. Inne, dodatkowe badania mogą przybliżyć rozpoznanie, ale nie można się na nich bezgranicznie opierać. Ocenia się, że rezonans magnetyczny (jedno z dokładniejszych badań w ocenie budowy stawów) wykazuje występowanie meniscoidu tylko w 40% przypadków. W badaniu lekarskim zazwyczaj nie stwierdza się występowania niestabilności stawu skokowego.
Leczenie omawianej patologii można rozpocząć od leczenia zachowawczego, podając pacjentowi niesterydowe leki przeciwzapalne, zalecając odpowiednią fizjoterapię oraz wykonując okazjonalnie dostawowe iniekcje sterydowe. Jeśli brak jest odpowiedzi na takie leczenie, należy rozważyć wykonanie artroskopii stawu skokowego i mechaniczne usunięcie przeszkadzających tkanek miękkich.
Zabieg wykonuje się w znieczuleniu dolędźwiowym lub ogólnym. W dniu następującym po operacji zaczyna się rehabilitacja, polegająca na delikatnych ruchach w stawie, wzmacnianiu mięśni, ćwiczeniach propriocepcji (czucia głębokiego) i obciążaniu kończyny do granicy bólu.