Plecy wklęsłe są wadą postawy, w której dochodzi do pogłębienia fizjologicznej lordozy kręgosłupa oraz zwiększenia przodopochylenia miednicy.
Przyczyny pleców wklęsłych
Najczęstszą przyczyną pleców wklęsłych jest dystonia mięśniowa, czyli nieprawidłowe napięcie mięśni brzucha, grzbietu, pośladków i obu kończyn dolnych. Charakterystyczne jest osłabienie mięśni brzucha, przy jednoczesnym przykurczu mięśni przykręgosłupowych.
Objawy pleców wklęsłych
W efekcie u dzieci u których stwierdzono plecy wklęsłe, można zaobserwować mocno zaznaczony odcinek lędźwiowy kręgosłupa, wypięty brzuch i uwypuklone pośladki. Dolegliwości bólowe mogą pojawiać się u starszych dzieci. Zazwyczaj lokalizują się w części lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa. Dodatkowo nieleczona lordoza może powodować przewlekłe bóle brzucha, zaburzenia trawienne (zaparcia), a u dziewczynek w okresie dojrzewania zaburzenia menstruacyjne.
W części przypadków są one wynikiem wady wrodzonej (np. kręgozmyk, poziome położenie kości krzyżowej, zrośnięcie piątego kręgu lędźwiowego z kością krzyżową tzw. sakralizacja lub upodobanie pierwszego kręgu krzyżowego do piątego kręgu lędźwiowego, bez zrostu z kością krzyżową tzw. lumbalizacja). W diagnostyce niezbędne jest zatem wykonanie badania rentgenowskiego obejmującego cały kręgosłup z miednicą.
W przypadku stwierdzenia kręgozmyku, czyli przesuwania się jednego trzonu kręgu względem drugiego (najczęściej jest to piąty krąg lędźwiowy względem kości krzyżowej) wskazane będzie poszerzenie diagnostyki o rezonans magnetyczny. Badanie to ocenia, czy dochodzi do nacisku na korzenie nerwowe. Kręgozmyki wymagają corocznej kontroli radiologicznej, która sprawdza, czy dochodzi do ich powiększania, czyli tzw. progresji.
Leczenie pleców wklęsłych
Opiera się głównie na rehabilitacji i ćwiczeniach rozciągających mięśnie, które są nadmiernie napięte oraz przykurczone, przy jednoczesnym wzmacnianiu mięśni osłabionych. W ten sposób znoszony jest efekt dystonii. Kolejnym elementem leczenia jest wyuczenie nawyku prawidłowej postawy ciała, głównie należy zwracać uwagę na prawidłowe ustawienie stóp, miednicy, kolan brzucha, a zwłaszcza kręgosłupa i głowy. Często polecane są zajęcia na basenie. Opór wody kształtuje wytrzymałość mięśni, przy równoczesnym ich odciążeniu.
W przypadkach ze stwierdzonym kręgozmykiem obowiązuje wzmacnianie wszystkich mięśni z wytworzeniem tzw. gorsetu mięśniowego. Kręgozmyki progresujące, czyli takie, w których dochodzi do powiększania się przemieszczenia kręgów względem siebie, mogą wymagać leczenia operacyjnego.