Fizykoterapia to zabiegi wykorzystujące zjawiska fizyczne, np. prąd czy światło. W zależności od rodzaju zastosowanego zabiegu terapia może zmniejszać dolegliwości bólowe i stany zapalne oraz wspomagać regeneracje uszkodzonych tkanek. Niektóre zabiegi mają także działanie rozluźniające.
Zabiegi fizykoterapii wykorzystywane są w trakcie leczenia urazów, w których dochodzi do uszkodzenia aparatu więzadłowego, a także w procesie gojenia tkanek miękkich i łagodzenia obrzęku po złamaniach lub operacjach. Stosowane są przy nerwobólach oraz zespołach bólowych w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów i kręgosłupa. Fizykoterapia znajduje również zastosowanie w leczeniu chorób reumatycznych – poprawia ogólny stan zdrowia pacjenta i wycisza objawy schorzenia.
Stosowanie w procesie leczenia tylko terapii składającej się jedynie z zabiegów fizykalnych to błąd. Objawy, które towarzyszą danemu urazowi lub schorzeniu, mogą nadal powracać. Dlatego fizykoterapia uważana jest za doskonałe uzupełnienie procesu rehabilitacyjnego. Podstawą jest indywidualnie dobrana terapia manualna, dzięki której zwiększamy ruchomość danego stawu oraz zmniejszamy dolegliwości bólowe, a także ćwiczenia mające na celu wzmocnienie osłabionych czy uszkodzonych mięśni oraz odpowiednie nawodnienie tkanek. Połączenie tych trzech elementów w jedną całość może przynieść pozytywne rezultaty leczenia zachowawczego.
- Kinesiotaping (plastowanie dynamiczne)
Metoda terapeutyczna, w trakcie której fizjoterapeuta okleja wybrane części ciała pacjenta specjalnymi, elastycznymi plastrami. Wykonane są one z bawełny i kleju akrylowego, dzięki którym przepuszczają powietrze i są wodoodporne. Ich właściwości zbliżone są do parametrów ludzkiej skóry. Kinesiotaping, w zależności od sposobu zastosowania, może oddziaływać przeciwbólowo, przeciwobrzękowo, wspomagająco na pracę mięśni, korygująco na ustawienie stawów oraz ruch w nich wykonywany.
Metoda ta zalecana jest dla pacjentów, którzy skarżą się na dolegliwości bólowe będące wynikiem kontuzji lub urazu, a także dla sportowców, którym doskwierają skurcze mięśni. Plastry, dzięki temu, że stabilizują stawy i ułatwiają przemieszczanie się mięśni względem powięzi, wykorzystywane są w trakcie treningu jako zapobieganie kontuzji. Kinesiotaping stosowany jest też w leczeniu zespołów bólowych kręgosłupa, bólu reumatycznego, a także po operacjach narządu ruchu.
- Masaż wirowy kończyn dolnych i kończyn górnych
Masaż wirowy to rodzaj zabiegu hydroterapeutycznego, który stosowany jest m.in. na kończyny górne i dolne. Wykonuje się go w specjalnych wannach (zwanych wirówkami). Do masażu wykorzystuje się wir wodny wytwarzany przez zamontowane w wirówkach dysze. Wir sprawia, że woda kręci się i porusza ciałem pacjenta.
Wskazany jest dla pacjentów z dolegliwościami bólowymi narządu ruchu, po urazach skrętnych stawów oraz urazach tkanek miękkich. Stosuję się go także u osób, u których zdiagnozowano choroby zwyrodnieniowe stawów oraz u pacjentów z zaburzeniami układ nerwowego.
- Krioterapia miejscowa (leczenie zimnem)
Jedna z najstarszych metod fizykoterapii, wykorzystująca naturalne reakcje organizmu na zimno. Do krioterapii miejscowej wykorzystuje się urządzenie, które wytwarza parę z ciekłego azotu, dzięki której pacjent odczuwa chłód. W trakcie zabiegu fizjoterapeuta, wykonując ruchy okrężne, ochładza wybrane części ciała pacjenta za pomocą specjalnej dyszy. Terapia jest całkowicie bezbolesna.
Krioterapia miejscowa zmniejsza dolegliwości bólowe oraz hamuje procesy zapalne. Jest skierowana do pacjentów, którzy zmagają się ze zmianami przeciążeniowymi narządu ruchu, stanami pourazowymi oraz zespołem bólowym kręgosłupa.
Jest to jedna z metod fizykoterapii, zaliczana do grupy zabiegów z zakresu światłolecznictwa, która polega na miejscowym naświetlaniu powierzchni ciała. W tym przypadku laseroterapia wykorzystywana jest do pobudzenia komórek energią promieniowania laserowego, a nie jak w przypadku innych zastosowań lasera w medycynie, do ich niszczenia.
Laseroterapia działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Przyspiesza gojenie się ran, a także złamań kości. Zalecana dla pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych, biodrowych i kręgosłupa oraz tych, u których stwierdzono reumatoidalne zapalenie stawów. Wśród wskazań do laseroterapii znajdują się również zespoły przeciążeniowe narządu ruchu (np. „łokieć studenta”, „łokieć tenisisty”, zespół bolącego barku).
Jest to jedna z metod fizykoterapii, zaliczana do grupy zabiegów z zakresu światłolecznictwa, która polega na miejscowym naświetlaniu powierzchni ciała. W tym przypadku laseroterapia wykorzystywana jest do pobudzenia komórek energią promieniowania laserowego, a nie jak w przypadku innych zastosowań lasera w medycynie, do ich niszczenia.
Laseroterapia działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Przyspiesza gojenie się ran, a także złamań kości. Zalecana dla pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych, biodrowych i kręgosłupa oraz tych, u których stwierdzono reumatoidalne zapalenie stawów. Wśród wskazań do laseroterapii znajdują się również zespoły przeciążeniowe narządu ruchu (np. „łokieć studenta”, „łokieć tenisisty”, zespół bolącego barku).
- Magnetoterapia (leczenie polem magnetycznym)
Jest to zabieg fizykoterapeutyczny, który wykorzystuje działanie pola magnetycznego, mającego zdolność przenikania ludzkiego ciała i docierania do komórek. Magnetoterapia zmniejsza dolegliwości bólowe, działa przeciwzapalnie i przeciwobrzękowo. Przyspiesza zdolności regeneracyjne uszkodzonych tkanek oraz wytwarzanie blizny kostnej.
Zabieg magnetoterapii polecany jest pacjentom, u których zdiagnozowano choroby zwyrodnieniowe stawów – głównie kończyn, dyskopatię, osteoporozę lub reumatoidalne zapalenie stawów. Przez właściwości regeneracyjne zalecany osobom, które są w trakcie leczenia po złamaniach kończyn – magnaterię można wykonać również przez gips.
- Ultradźwięki miejscowe (ultrafonoreza, fonoforeza)
Ultradźwiękami nazywa się fale akustyczne charakteryzujące się częstotliwością drgań wyższą niż słyszalność ucha. Drgania przenoszone z jednej cząsteczki na drugą odpowiadają za powstanie fali mechanicznej. Dzięki temu dochodzi do mikromasażu tkanek. W trakcie zabiegu fizjoterapeuta nakłada na skórę substancję sprzęgającą (najczęściej żel) i za pomocą specjalistycznej głowicy wykonuje zabieg.
Ultradźwięki mają szerokie zastosowanie. Stosuje się je przeciwbólowo, przeciwzapalnie, rozluźniająco na mięśnie. Zabieg ten może również przyspieszać gojenie się ran, przyczynia się także do zwiększenia rozciągliwości tkani łącznej dlatego stosuje się go w celu zmiękczenia blizn.
Ultrafonoforeza/fonoforeza jest to zabieg polegający na wprowadzeniu odpowiednich leków przez skórę za pomocą energii ultradźwięków. Leki dodaje się do środka sprzęgającego. Zazwyczaj stosuje się leki w formie żelu lub kremu, które działają przeciwzapalnie i przeciwbólowo.
Jest to terapia, w której wykorzystywane jest działanie promieni podczerwonych (IR). Promieniowanie podczerwone obniża napięcie mięśniowe, pobudza receptory cieplne skóry oraz działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Terapia zalecana jest pacjentom, którzy zmagają się z przewlekłymi oraz podostrymi stanami zapalnymi stawów. Sollux wykorzystywany jest także jako przygotowanie organizmu przed wykonaniem masażu lub zabiegami jonoforezy.
